کودک استثنایی را می‌توان این‌گونه تعریف کرد: کودکی که از نظر ذهنی یا رفتاری و ارتباطی یا جسمی- حرکتی نسبت به کودکان همسال خود متفاوت است و به دلیل این تفاوت‌ها به آموزش‌های ویژه نیاز دارد. از این تعریف می‌توان ویژگی‌های اصلی این کودکان را در روانشناسی کودکان استثنایی به شرح زیر بیان کرد:
شماره تماس 09142435317
کودکان استثنایی” در رابطه با خصوصیات بدنی خود یا توانایی یادگیری به نسبت دیگر کودکان متفاوت هستند ، به حدی که برای بهره مندی کامل در مدرسه، نیاز به خدمات آموزشی تخصصی دارند. این اصطلاح بیشتر در جامعه آموزشی ویژه توسط متخصصان پزشکی و روانشناسی استفاده می شود و کودکانی را شامل می شود که عملکرد آنها نسبت به سایر کودکان متفاوت است و برای دستیابی به حداکثر پتانسیل این کودکان و همچنین کسانی که مشکل در یادگیری دارند، نیاز به غنی سازی برنامه درسی و آموزش های چالش برانگیز است. واژه “استثنایی” بیشتر برای افرادی که دارای معلولیت یا اختلالات حاد هستند نیز استفاده می شود. معلولیت یا اختلالات کودکان استثنایی در حوزه روانپزشکی و روانشناسی کودک تحت عنوان اختلالات عصبی در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی قرار می گیرد.
اما در حالت کلی کودکانی که ممکن است به دلیل شرایط خاص تولد یا محیط خود دچار مشکلات رشدی شوند ، “استثنایی” نامیده می شوند. گروه های کودکان استثنائی که باید به طور کلی مورد آموزش ویژه قرار بگیرند عبارتند از: تیزهوشان ، ناتوانی های چندگانه ، اختلالات پزشکی ، آسیب دیدگی های مغزی ، اختلال بینایی یا شنوایی ، اختلالات ارتباطی ، اوتیسم و اختلالات مرتبط با آن ، اختلالات عاطفی و رفتاری ، ناتوانی در یادگیری و عقب ماندگی ذهنی یا رشد اختلالات و موارد مشابه دیگر…
شماره تماس 09142435317
همانطور که گفته شد کودکان استثنایی گروهی از کودکان هستند که در توانایی ها و رفتارهای خود با سایر کودکان تفاوت قابل توجهی دارند. این تفاوت ها می تواند در حوزه های مختلفی شامل شناخت، زبان، اجتماعی، حسی و حرکتی رخ دهد. کودکان استثنایی ممکن است با اختلالات روانشناختی و رفتاری مانند اختلال طیف اوتیسم، اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اختلال یادگیری، اختلالات خواندن و نوشتن، اختلالات رفتاری و اضطرابی و سایر اختلالات مرتبط مواجه باشند.
مهم ترین نکته درباره کودکان استثنایی این است که هر کودک در یکی از زمینه های خاص می تواند استثنایی باشد. به عنوان مثال، یک کودک ممکن است در حوزه هنر یا موسیقی استعداد استثنایی داشته باشد در حالی که در سایر زمینه ها مانند همسن و سالانش نباشد. بنابراین، هر کودک استثنایی نیاز ها، توانایی ها و مشکلات منحصر به فردی دارد و برای کمک به رشد و توسعه آن ها، نیازمند توجه و حمایت ویژه از سوی خانواده، مدرسین و متخصصین است.
تشخیص و شناسایی کودکان استثنایی نیازمند ارزیابی دقیق و جامع است که توسط تیم متخصصین مختلف از جمله روانشناسان، متخصصان توسعه کودک و پزشکان انجام می شود. با توجه به نیازهای خاص کودکان استثنایی، برنامه های درمانی و آموزشی خاصی برای آن ها طراحی می شود تا بتوانند در محیط های آموزشی و اجتماعی بهترین عملکرد را داشته باشند و با مشکلات خود مقابله کنند. برای مقابله با این مشکلات لازم است تحت نظر فردی متخصص باشند، به همین دلیل در ادامه به معرفی بهترین روانشناسان این حوزه خواهیم پرداخت.
شماره تماس 09142435317
روانشناسی کودکان استثنایی به زمینه ای از روانشناسی می پردازد که به بررسی و درک رفتارها، توانایی ها، نیازها و مشکلات کودکانی می پردازد که با سایر کودکان همسن خود تفاوت قابل توجهی دارند. این کودکان ممکن است با اختلالات توسعه ای، اضطراب، اختلالات خواندن و نوشتن، اختلالات رفتاری و سایر مشکلات روانشناختی مواجه باشند. روانشناسی کودکان استثنایی تلاش می کند تا با بررسی و توصیف ویژگی های منحصر به فرد این کودکان، شناخت عمیق تری از وضعیت آن ها به دست آورد.
این رشته به بررسی عوامل متعددی مانند عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی و تربیتی، عوامل عصب شناختی و عوامل روانشناختی مرتبط با توانایی ها و مشکلات کودکان استثنایی می پردازد. علاوه بر این، روانشناسی کودکان استثنایی نیز به توسعه و ارزیابی روش ها و مداخله هایی می پردازد که بتواند بهبود و کمک به کودکان استثنایی در حوزه های مختلف شامل توانایی های شناختی، اجتماعی، حرکتی و رفتاری را فراهم آورد.
شماره تماس 09142435317
کودک استثنایی، کودکی است که از نظر ویژگی‌های روحی، جسمی، عاطفی و اجتماعی در حدی با کودکان عادی تفاوت داشته باشد که او را به استفاده از خدمات آموزشی خاص و ویژه سوق دهد.
در واقع کودکان و بزرگسالانی وجود دارند که به طور استثنایی با سایر انسان‌های عادی متفاوت هستند. این تفاوت‌ها بر اساس داشتن برخی مهارت و استعدادها یا بر اساس هر نوع اختلال ذهنی و نقص جسمی است.
انواع کودکان استثنایی تا حدی با هنجارهایی که ما در مورد سایر کودکان می‌شناسیم مثل رفتار، نگرش، نحوه ارتباط و موارد دیگر متفاوتند و نیاز به تعدیل روش‌های آموزشی و مدارس خاص دارند.
کودکانی که از نظر عاطفی دچار آشفتگی می‌شوند یا از نظر اجتماعی ناسازگارند، معمولاً مشکلات نگرشی، رفتاری و یادگیری دارند و نمی‌توانند به درستی با سایر افراد ارتباط برقرار کنند و با اختلالات گفتاری و زبانی مواجه هستند.
برخی از کودکان هم نقص دارند که محدودیت‌هایی را برای آنها در حوزه آموزشی و اجتماعی ایجاد می‌کند.
شماره تماس 09142435317